Antarktyczna roślinność zdobywa nowe ziemie

Procesy wkraczania antarktycznej roślinności na tereny uwalniane spod lodu są
tematem badań prowadzonych od kilkunastu lat przez prof. Marię Agatę Olech z
Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ostatnich
dziesięcioleciach obserwuje się, zwłaszcza w Zachodniej Antarktyce, narastające
zjawisko deglacjacji, czyli cofania się lodowców w wyniku ocieplania klimatu.

Na wyspie Króla Jerzego, gdzie znajduje się polska stacja polarna, widać
wyraźnie jak cofające się lodowce odsłaniają grunt, na który wkracza życie.
Widać jak pojawiają się rośliny, porosty i mchy – mówi.

„Prowadzę tam od 1988 roku badania nad +kolonizacją+ nowych ziem, nad zmianami
warunków ekologicznych i sukcesją roślinności” – dodaje badaczka. Badania
porównawcze ekspansji roślinności prowadzone są na wyspie Króla Jerzego i na
kontynencie Antarktydy.

Prof. Olech uczestniczyła w ubiegłym roku w XXIII Indyjskiej Ekspedycji
Antarktycznej i przebywała na stacji polarnej Maitra w oazie Schimaschera na
Ziemi Królowej Maud we wschodniej Antarktydzie. To jedna z „ciepłych” oaz
antarktycznych, w których znajdują się niewielkie skrawki terenu wolne od lodu
oraz słodkowodne jeziorka odmarzające latem.

Właśnie tam prowadzone były badania ekologiczne dotyczące bioróżnorodności i
przystosowania do warunków polarnych tamtejszej bardzo ubogiej flory – mchów i
porostów, a także żyjących w jeziorkach glonów.

„W oazie Schimaschera, na niewielkich skrawkach wolnych od lodu występuje 30
gatunków porostów i 10 gatunków mchów. Panuje tam suchy klimat. Choć naokoło są
lodowce, nie ma opadów. Dla porównania, na wyspie Króla Jerzego, gdzie jest
klimat oceaniczny i latem padają deszcze, występuje aż 294 gatunków porostów, 60
gatunków mchów i od niedawna dwa gatunki trawy” – podkreśla prof. Olech.

Prof. Olech będzie uczestniczką XXX Wyprawy Antarktycznej PAN, która pod koniec
roku wyruszy na wyspę Króla Jerzego.

Dzięki uprzejmości: PAP
– Nauka w Polsce, Andrzej Markert