Opiętek w drzewostanach dębowych: artykuł nr 2845
2006-06-30 11:14:23 Leśnictwo
Opiętek Agrilus spp. w drzewostanach dębowych na terenie RDLP w Warszawie - kolejne po zamieraniu jesionów niepokojące zjawisko w lasach. Po pojawieniu się przed około 10 laty zjawiska zamierania jesionów, którego przyczyny do dziś nie zostały do końca zdiagnozowane, i które do tej pory nie uległo osłabieniu, powodując praktycznie eliminacje drzewostanów tego gatunku. Ostatnio od trzech lat nasila się zamieranie drzew i drzewostanów dębowych.
Zjawisko obumierania dębów występowało cyklicznie w Europie od lat
siedemdziesiątych XIX stulecia (Rykowski 1997). Wiązano je najczęściej z
występowaniem ekstremalnych warunków klimatycznych - skrajnie wysokich lub
niskich temperatur, długotrwałej suszy, zmian poziomu wody gruntowej.
Po ostatnim zwiększonym zamieraniu dębów odnotowanym w latach osiemdziesiątych
ubiegłego stulecia, którego przyczyn nie udało się jednoznacznie ustalić, proces
wydawał się słabnąć, mimo nękających dębiny, nierzadko przez kilka kolejnych
lat, owadów liściożernych (zwójki, chrabąszcze).
Jednak zjawisko obumierania dębów znów przybiera na sile. Szczególnie nasiliło
się w ostatnich 3 latach, z kulminacją w roku 2005. Zebrane na terenie środkowo
- wschodniej Polski dane z 14 nadleśnictw RDLP w Warszawie, wskazują, iż
zamieranie dębów jest obserwowane przede wszystkim w drzewostanach powyżej 30
roku życia, wzrastających w warunkach optymalnych dla dębów. Tempo zamierania
całych drzewostanów, czy poszczególnych drzew jest niekiedy bardzo szybkie. Jako
główną przyczynę zamierania drzew zidentyfikowano opiętki – chrząszcze z rodziny
bogatkowatych (Buprestidae). Ich larwy zasiedlają drzewa po stronie najbardziej
nasłonecznionej. Żerując przecinają warstwę łyka i powodują śmierć drzewa. Jako
ciekawostkę można podać, iż mimo preferencji co do ciepłolubności gatunku, coraz
częściej spotyka się żery w miejscach ocienionych – w warstwie podszytu,
podrostu czy w młodnikach.
O rozmiarze uszkodzeń drzewostanów dębowych mówi suma użytków przygodnych oraz
powierzchnia zrębów sanitarnych w drzewostanach III i IV klasy wieku i
starszych, wykonanych roku 2005 i planowanych w roku 2006. Wstępnie na terenie
RDLP w Warszawie w roku 2006 zaplanowano zręby sanitarne w drzewostanach
dębowych na powierzchni około 100ha.
Dopiero jednak wiosną – po rozpoczęciu sezonu wegetacyjnego, będzie można ocenić
na ile szacunki te ulegną zmianie.
Źródło: LP Warszawa