Drzewa kolonizują nowe terytoria


Drzewa kolonizują nowe terytoria: artykuł nr 6348

2009-08-31 12:09:35 Botanika

Cieplejsze zimy powodują, że rozszerza się granica drzewostanu - uważają naukowcy z Uniwersytetu Linkolna w Nowej Zelandii. Ich zdaniem, drzewa kolonizują coraz wyższe szerokości i długości geograficzne, od amerykańskiego zachodniego wybrzeża po północną Syberię i południowo-wschodnią Azję.

Na 166 badanych obszarów, w ponad połowie z nich drzewa rozrastały się, podczas gdy wycofały się tylko w dwóch miejscach - podaje serwis BBC News.
Zdolność tych roślin do rozprzestrzeniania się na nowe terytoria jest głównie zależna od tego jakie są zimy. Drzewa rosną szybciej, gdy z roku na rok zimy stają się cieplejsze. Na dużych wysokościach i szerokościach geograficznych klimat często staje się zbyt zimny dla drzew. Tam też kończy się granica ich występowania, a ziemię porastają głównie krzewy, odporne na niskie temperatury.

Teoretycznie więc drzewa powinny lepiej się rozwijać w bardziej przyjaznym, cieplejszym, klimacie. W rzeczywistości jest to bardziej skomplikowane. W niektórych miejscach drzewa rozrastają się na wyższe partie gór oraz w kierunku północy, a na niektórych obszarach zdają się nie rozszerzać swoich terytoriów - czytamy w serwisie BBC.

Jak stwierdzili naukowcy, globalne ocieplenie bardziej zauważalne jest właśnie na dużych wysokościach i szerokościach geograficznych. W tamtych rejonach zimy stają się cieplejsze pozwalając drzewom na zdobywanie nowych terenów.

W celu lepszego zrozumienia tego zjawiska, Melanie Harsch z Bio-Protection Research Centre na Lincoln University w Nowej Zelandii wraz z kolegami przeprowadziła globalną analizę danych pochodzących ze 166 miejsc na świecie.

Ich analiza pozwoliła odkryć naukowcom, że w 111 miejscach temperatura powietrza wzrosła średnio o 0,013 stopnia Celsjusza rocznie. Ocieplenie latem zaobserwowano na 117 badanych obszarach ze średnią na poziomie 0,0189 stopnia Celsjusza rocznie. Występowanie cieplejszych zim odnotowano w 77 rejonach z przeciętną roczną temperaturą 0,0199 stopnia Celsjusza - napisano w informacji serwisu.

Badacze odkryli też, że w 87 przypadkach górna linia lasu rozrosła się na nieprzyjazne wcześniej tereny. Z kolei w 77 punktach granica drzewostanu nie zmieniła się, a w dwóch rośliny te zaczęły się wycofywać.

Zdaniem specjalistów drzewa zdają się nie reagować na cieplejsze temperatury latem. "Spodziewaliśmy się, że sezon wegetacji roślin będzie czynnikiem dominującym. Odkryliśmy jednak, że to zimowe temperatury są czynnikiem dopingującym do podboju nowych terytoriów" - mówi Harsch.

Dodaje, że chłodne zimy są czynnikiem limitującym rozrost. Jeżeli bowiem drzewa przetrwają niskie temperatury, to bez przeszkód poradzą sobie w korzystniejszych warunkach. Gdyby natomiast drzewa kolonizowały nowe obszary, przemieszczając się np. latem lub podczas ciepłych zim, to mogłyby nie przetrwać mrozów - tłumaczy.

Jak informuje BBC, wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie "Ecology Letters".

PAP - Nauka w Polsce

Następna strona

Poprzednia strona

Wybrane wiadomości z botaniki