Apomorfia, cecha apomorficzna – cecha zaawansowana, ewolucyjnie nowa, niewystępująca u przodków danej linii ewolucyjnej. Jej przeciwieństwem jest plezjomorfia, czyli cecha prymitywna. Jeśli apomorfia obecna jest tylko w jednej linii ewolucyjnej nazywa się ją autapomorfią, natomiast jeśli występuje u co najmniej kilku kladów, określana jest jako synapomorfia[1]. Według ściśle kladystycznego podejścia jedynie apomorfie (a wśród nich tylko synapomorfie) można wykorzystać do przetestowania hipotezy filogenetycznej[2]. Mark Wilkinson stwierdził, że w niektórych przypadkach również plezjomorfie mogą wskazywać na monofiletyczny charakter taksonów[3], jednak poglądu tego nie podziela większość naukowców[4]. Koncepcja apomorfii została wprowadzona przez Williego Henniga w pracy Grundzüge einer Theorie der Phylogenetischen Systematik z 1950 roku. Początkowo termin ten odnosił się nie do cech, lecz do taksonów. Hennig wspomniał jednak, że w przypadku „krzyżowań specjalizacji” dotyczy on wyłącznie cech[5]. Przypisano go do cech w 1952 roku, tym samym umożliwiając po raz pierwszy zrekonstruowanie powiązań filogenetycznych[6].
- ↑ Jerrold I. Davis. Phylogenetics, molecular variation, and species concepts. „BioScience”. 46 (7), s. 502–511, 1996. (ang.).
- ↑ G. F. Engelmann, E. O. Wiley. The place of ancestor-descendant relationships in phylogeny reconstruction. „Systematic Zoology”. 26 (1), s. 1–11, 1977. (ang.).
- ↑ Mark Wilkinson. The use of primitive character state distributions in the assessment of holophyly. „Acta Biotheoretica”. 39 (1), s. 37–46, 1991. DOI: 10.1007/BF00046406. (ang.).
- ↑ Michael F. Whiting, Lawrence M. Kelly. Synamorphy, monophyly, and cladistic analysis: A reply to Wilkinson. „Acta Biotheoretica”. 43 (3), s. 249–257, 1995. DOI: 10.1007/BF00707273. (ang.).
- ↑ Willi Hennig: Grundzüge einer Theorie der Phylogenetischen Systematik. Berlin: Deutscher Zentralverlag, 1950. Brak numerów stron w książce
- ↑ Stefan Richter, Rudolf Meier. The development of phylogenetic concepts in Hennig's early theoretical publications (1947–1966). „Systematic Biology”. 43 (2), s. 212–221, 1994. DOI: 10.1093/sysbio/43.2.212. (ang.).