BTR-70 – radziecki transporter opancerzony z wieżą od BRDM-2.
W 1959 roku do uzbrojenia wprowadzono transporter opancerzony BTR-60P. W 1966 roku powstała finalna wersja tego wozu oznaczona BTR-60PB. W następnych latach rozpoczęto projektowanie nowego kołowego bwp oznaczonego jako GAZ-50. Był on wyposażony w wieżę identyczną jak BMP-1 i BMD-1.
Prototyp GAZa-50 był gotowy w 1970 roku. Testy wykazały, że GAZ-50 jest konstrukcją pod każdym względem doskonalszą od BTR-60, ale całkowite zastąpienie kołowych transporterów opancerzonych kołowymi bojowymi wozami piechoty (tak jak to się stało w przypadku pojazdów gąsienicowych) przekraczało możliwości radzieckiej gospodarki. Podstawową przyczyną wysokiej ceny GAZa-50 była skomplikowana wieża mieszcząca armatę 73 mm, jej automat ładowania, karabin maszynowy i wyrzutnię ppk. Dlatego postanowiono zintegrować wieżę BTR-60PB z kadłubem GAZa-50. Powstały w ten sposób pojazd otrzymał oznaczenie fabryczne GAZ-4905, a po przyjęciu do uzbrojenia w 1972 roku nazwę BTR-70.
Produkcję seryjną nowego wozu uruchomiono w 1976 roku. W następnych latach BTR-70 zaczął wypierać BTR-60 z jednostek piechoty zmotoryzowanej.
BTR-70 swój chrzest bojowy przeszedł podczas wojny w Afganistanie. Pojazd był oceniany znacznie wyżej niż BTR-60, ale były też uwagi krytyczne. Za największe wady uznawano skomplikowany układ napędowy, małe rozmiary włazów utrudniające opuszczanie wozu i niski kąt podniesienia uzbrojenia utrudniający zwalczanie celów położonych na stokach gór. W efekcie pod koniec lat 70. zaczęto wyposażać BTR-70 w nowe wieże o zwiększonym do +60° kącie podniesienia uzbrojenia, a od 1984 roku BTR-70 był uzupełniany przez nowy BTR-80.
BTR-70 nadal pozostaje na uzbrojeniu państw powstałych po rozpadzie ZSRR.
BTR-70 oraz BTR-70M zostały użyte podczas Inwazji Rosji na Ukrainę. Do tej pory wizualnie naliczono 5 zniszczonych pojazdów oraz 2 przejęte przez Siły Zbrojne Ukrainy[1].
- BTR-70 – transporter opancerzony. Wersja podstawowa.
- BTR-70A, BTR-70W (oznaczenia nieoficjalne) – transporter opancerzony wyposażony w wieżę o zwiększonym kącie podniesienia uzbrojenia.
- BTR-70-AGS – wersja ze zdemontowaną wieżą i umocowanym w jej miejscu granatnikiem automatycznym AGS-17.
- BTR-70K – wóz dowodzenia. W przedziale desantowym umieszczono stanowiska do pracy na mapach, radiostację R-123M, radiolokacyjne urządzenie odzewowe, aparaturę nawigacyjną TNA-3 i dwie przenośne radiostacje R-107M. Załoga pojazdu składała się z 3 żołnierzy oraz 4 oficerów sztabowych.
- BTR-70Ch – wóz rozpoznania skażeń. Wyposażony w układ rozpoznania skażeń promieniotwórczych i chemicznych typu GO-27.
- BTR-70MS – wóz łączności. Wyposażony w dodatkowe radiostacje, łącznice telefoniczną i agregat prądotwórczy.
- SPR-2 – opancerzony transporter rozpoznawczy. Wyposażony w radar obserwacji pola walki.
- BTR-70BREM – wóz pomocy technicznej. Wyposażony w wyciągarkę, dźwig, komplet narzędzi i części zamiennych umożliwiający polowe naprawy transporterów BTR-70.
- BTR-70DI (BTR-7) – ukraińska modernizacja BTR-70.
- BTR-70M – zmodernizowany wóz wyposażony w pojedynczy silnik KAMAZ-740.3 z nowym układem przeniesienia napędu[2].
- BTR-70MB1 – białoruska modernizacja opracowana przez 140. Zakład Remontowy z Borysowa[3][4].
- TAB-77 – rumuńska wersja licencyjna.
- ↑ Oryx, Attack On Europe: Documenting Russian Equipment Losses During The Russian Invasion Of Ukraine [online], Oryx [dostęp 2024-01-11] .
- ↑ Rosja dostarcza zmodernizowane BTR-70M [online], dziennikzbrojny.pl, 25 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-27] .
- ↑ AndrzejA. Pawłowski AndrzejA., Białorusini odbiorą niebawem pierwsze BTR-y-70MB1 [online], konflikty.pl, 6 stycznia 2017 .
- ↑ Białoruś zmodernizuje transportery BTR-70 [online], defence24.pl, 8 stycznia 2017 [zarchiwizowane z adresu 2017-01-09] .
- Igor Witkowski: Lekkie i średnie opancerzone wozy bojowe. Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1993. ISBN 83-86028-02-5. Brak numerów stron w książce
- Wiesław Barnat, Edward Cypko, Mariusz Radzimierski. Transporter opancerzony BTR-70. „Nowa Technika Wojskowa”. 1999. nr 4. s. 19–22. ISSN 1230-1655.