Kamizelka odblaskowa, kamizelka fluorescencyjna – odzież ochronna z taśmami posiadającymi właściwości odblaskowe i w barwach fluorescencyjnych w celu widocznego odróżnienia od otoczenia nawet w ciągu dnia. Popularnym przykładem są żółte lub pomarańczowe kamizelki noszone przez służby ratownicze i porządkowe w wielu krajach czy kamizelki noszone przez kierowców i rowerzystów.
Spośród ponad 3,5 tysiąca ofiar wypadków drogowych rocznie ok. 30% to piesi[1], a wraz z rowerzystami wypadki z udziałem niechronionych użytkowników dróg wynoszą 41%[2]. Połowa wypadków ma miejsce po zmierzchu[3]. Ponad 84% pieszych zabitych w wypadkach w województwie mazowieckim w 2011 poniosło śmierć po zmierzchu[4].
Po zapadnięciu zmroku pieszy bez elementów odblaskowych jest widoczny dla kierowcy w światłach mijania z odległości zaledwie ok. 20–30 m. Tak mała odległość nie zawsze pozwala kierowcy pojazdu na wykonanie manewru i uniknięcie potrącenia pieszego. Samochód jadący z prędkością 90 km/h pokonuje 25 m w ciągu 1 sekundy. Użytkownik drogi ubrany w kamizelkę odblaskową jest widoczny już z odległości 130–150 m, kierowca ma więc pięciokrotnie więcej czasu na reakcję. Elementy odblaskowe na odzieży powinny być umieszczone na wysokości, na której znajdą się w zasięgu reflektorów samochodów[5].
Ryzyko potrącenia pieszego wyposażonego w elementy odblaskowe maleje 6–7-krotnie, zaś pojazdy omijają taką osobę w odległości ok. 20 cm większej niż osoby bez elementów odblaskowych[6].
Przepisy wymagające wożenia kamizelki odblaskowej w samochodzie wprowadziło wiele państw, np. Austria, Chorwacja, Czechy, Finlandia, Hiszpania, Portugalia, Włochy, Czarnogóra czy Słowacja[7].
W Polsce nie jest wymagane posiadanie kamizelki odblaskowej w samochodzie, jednak jej noszenie, zwłaszcza po zmroku, znacznie podnosi bezpieczeństwo na drodze[8].
Zgodnie z przepisami w Polsce kamizelkę odblaskową z napisem „L” oznaczającą naukę jazdy musi mieć na sobie osoba ubiegająca się o prawo jazdy motocyklem lub motorowerem podczas nauki jazdy oraz podczas egzaminu.
Zgodnie z ustawą – Prawo o ruchu drogowym[9][10]:
4a. Pieszy poruszający się po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym jest obowiązany używać elementów odblaskowych w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu, chyba że porusza się po drodze przeznaczonej wyłącznie dla pieszych lub po chodniku. 5. Przepisów ust. 1–4a nie stosuje się w strefie zamieszkania. W strefie tej pieszy korzysta z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdem.
Każdego roku w trakcie Zagłębiowskiej Masy Krytycznej wydawane jest za darmo kilka tysięcy kamizelek odblaskowych dla rowerzystów uczestniczących w przejeździe. Po raz pierwszy kamizelki rozdawano w trakcie IV edycji w 2011 roku, która jechała pod hasłem „Bądź widoczny po zmroku na drodze”. W 2018 roku rozdano 5000 kamizelek odblaskowych[11][12][13].
Wiosną 2010 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozdała dzieciom wiejskim w wieku przedszkolnym i szkolnym 2000 kamizelek odblaskowych. Według statystyk, co roku w wypadkach drogowych ginie ok. 160 dzieci, a 5700 zostaje rannych. Akcja została podjęta, aby ograniczyć liczbę wypadków. Pierwszy etap zyskał szeroki rozgłos, wobec czego zorganizowano środki z Unii Europejskiej na zaprojektowanie i zakup kolejnych 20 tysięcy kamizelek odblaskowych dla dzieci[14].
W 2012 Caritas diecezji toruńskiej rozdał dzieciom i dorosłym 10 tysięcy kamizelek odblaskowych w ramach kampanii „Jestem widoczny, jestem bezpieczny”[15].
W październiku 2012 w ramach akcji „Daj się dostrzec” policja rozdała kierowcom w Warszawie 500 kamizelek odblaskowych[16].
W 17 podpoznańskich gminach rozdano 34 tysiące kamizelek odblaskowych w ramach organizowanej po raz jedenasty wspólnej akcji Wydziału Bezpieczeństwa, Zarządzania Kryzysowego i Spraw Obywatelskich Starostwa Powiatowego w Poznaniu, Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu i Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu[17].
Dnia 22.11.2013 w Białymstoku pojawił się spot nagrany przy współpracy Komendy Wojewódzkiej Policji w Białymstoku wraz z Wojewódzkim Ośrodkiem Ruchu Drogowego w Białymstoku oraz Grupą Pierwszej Pomocy Polskiego Czerwonego Krzyża w Białymstoku, a także SP ZOZ WSPR Białystok. Spot dotyczy bezpieczeństwa pieszych w okresie jesienno-zimowym po zmroku na drogach w terenie zabudowanym oraz poza nim. „Policjanci apelują o używanie przez dzieci i dorosłych elementów odblaskowych, które poprawiają ich bezpieczeństwo, a nawet mogą uratować życie”[18].
Z normami Unii Europejskiej zgodne są kamizelki odblaskowe mające na wewnętrznej stronie oznaczenie EN 471[19].
Europejski standard techniczny EN 471:2003 dla odzieży odblaskowej przyjęty po raz pierwszy w 1994 i poprawiony w 1999 i 2004 wyróżnia 3 poziomy widzialności[20][21]:
- Klasa 1 – określa najniższy poziom widzialności, gdzie taśmy odblaskowe na odzieży nie mogą być węższe niż 5 cm. Odzież tej klasy może być stosowana tylko do celów niezwiązanych z ruchem drogowym[20].
- Klasa 2 – średni poziom widzialności. Przykładem są kamizelki z dwiema pięciocentymetrowej szerokości taśmami odblaskowymi wokół ciała i pionowymi pasami taśmy odblaskowej w kierunku obu barków[21].
- Klasa 3 – najwyższy poziom widzialności, np. kurtka z długim rękawem mająca dwie pięciocentymetrowej szerokości taśmy odblaskowe wokół ciała i dwie wokół każdego z ramion oraz pionowe pasy taśmy odblaskowej w kierunku obu barków[21].
- ↑ Bezpieczniej na polskich drogach w 2012 roku – mniej wypadków, zabitych i rannych. Policja.pl, 6 stycznia 2013. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ Statystyki Policji. Bezpieczne Przejście. [dostęp 2013-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 grudnia 2011)]. (pol.).
- ↑ Kamizelki odblaskowe. infan.pl. [dostęp 2013-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 września 2013)]. (pol.).
- ↑ Mazowieckie drogi po zmierzchu zbyt groźne dla pieszych!. Komenda Powiatowa Policji w Wyszkowie, 15 października 2012. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ Kamizelki odblaskowe dla dzieci. policja.pl. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ Wypadki z udziałem pieszych. 6 listopada 2007. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ Kamizelka odblaskowa wkrótce obowiązkowa. motoryzacja.interia.pl, 12 lipca 2012. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ ŁukaszŁ. Kuligowski ŁukaszŁ., Policja zagląda do Twojego auta. Oto obowiązki dla polskich kierowców, [w:] auto.dziennik.pl, „Dziennik gazeta Prawna”, 30 stycznia 2012 [dostęp 2013-03-01] (pol.).???
- ↑ Dz.U.2005.108.908. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 988
- ↑ Daria Sąsiadek: 4. Zagłębiowska Masa Krytyczna. wiadomosci.ngo.pl, 2011-04-28. [dostęp 2018-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-01)].
- ↑ Wyborcza.pl [online], sosnowiec.wyborcza.pl [dostęp 2023-04-17] .
- ↑ WojciechW. Todur WojciechW., Zagłębiowska Masa Krytyczna pojedzie po raz 16. Na mecie będzie czekała pomidorowa z ryżem [online], sosnowiec.wyborcza.pl, 3 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-17] (pol.).
- ↑ ARiMR rozdał kamizelki odblaskowe dzieciom z terenów wiejskich. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ Katarzyna Prętkowska: Dzieci będą bezpieczniejsze na drodze. 10 tys. kamizelek odblaskowych od toruńskiej Caritas. TVP.pl, 29 września 2012. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ Dawid Krysztofiński: Rozdali kierowcom 500 odblaskowych kamizelek. TVN Warszawa, 29 października 2012. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ Oświecili dzieci. Rozdali kamizelki i opowiedzieli o bezpieczeństwie. tvn24.pl, 17 października 2012. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ Daj się zauważyć – załóż odblask. Policja Podlaska, 22 listopada 2013. [dostęp 2015-05-25].
- ↑ Obowiązek posiadania w pojeździe kamizelki odblaskowej na terytorium Polski. v10.pl. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- ↑ a b Special Hazard Workwear. Greenham.com. [dostęp 2013-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 października 2011)]. (ang.).
- ↑ a b c EN 471:2003 Odzież ostrzegawcza o intensywnej widzialności. m3.com. [dostęp 2013-03-01]. (pol.).
- International High Visibility Clothing Association (IHVCA) – organizacja non-profit czuwająca nad efektywnością odzieży odblaskowej
Oryginał | Edytuj | Historia i autorzy |